In het regeerakkoord was aangekondigd dat de btw op warmtepompen de komende 5 jaar wordt verlaagd naar 6%. Die aanpassing lijkt er echter pas te zullen komen vanaf 1 januari 2026. Want, ze is (voorlopig) niet opgenomen in het ontwerp van programmawet waar minister van Financiën Jan Jambon aan werkt. Diverse media berichten op basis hiervan dat het btw-tarief doorheen 2025 bijgevolg 21% zal bedragen.

Warmtepompen spelen een centrale rol spelen in de energietransitie, inzonderheid in het uitzuiveren van fossiele brandstoffen uit het energieverbruik. Niet voor niets bleek recent uit cijfers van VLABEL dat bij 3/4de van alle nieuwbouwprojecten (onder EPB) gekozen wordt voor een warmtepomp (in combinatie met zonnepanelen).

Om die reden wil de federale regering de toestellen aantrekkelijker maken. Desondanks betaalt wie vandaag kiest voor een warmtepomp opnieuw 21% btw. 

Even terug in de tijd 
In het regeerakkoord kondigde de federale regering aan dat de btw op warmtepompen van 21% naar 6% verlaagd zou worden. Hiermee zouden ze verder bouwen op de geldende tarieven van de Vivaldi-regering. Als antwoord op de energiecrisis hadden zij het btw-tarief verlaagd van 21% naar 6%. Deze tijdelijke ingreep liep af op 31 december 2024. De regering in lopende zaken had niet de bevoegdheid om ze te verlengen. 

Aanvankelijk werd verwacht dat de aangekondigde verlaging in werking zou treden op 1 april of 1 juli. Maar, ze ontbreekt in het huidig ontwerp van programmawet van minister van Financiën Jan Jambon (N-VA). Daardoor lijkt de verlaging niet meer op de planning te staan voor dit jaar. Mogelijks komt ze er pas vanaf 1 januari 2026. 

Bizar neveneffect
Dit uitstel zorgt voor een bizar neveneffect. In plaats van een verlaging zien we nu een btw-verhoging naar 21%. Dit is een serieuze domper voor mensen die dit jaar een warmtepomp geleverd krijgen en installeren. Met een facturatiedatum kan wel geschoven worden, maar alles een jaar vooruit schuiven, dat is bijna niet te doen. Op een aankoop van 10.000 tot 15.000 euro betekent 21% in plaats 6% btw een meeruitgave van 1.500 tot 2.250 euro. Gebouwen van ouder dan tien jaar die gerenoveerd worden, vallen wel nog onder het verlaagde btw-regime van 6%. 

Ook fossiele brandstoffen worden duurder
Deze koers doet wenkbrauwen fronsen. Warmtepompen zijn namelijk de manier om de verwarming van gebouwen op fossiele brandstof in te ruilen voor groene stroom. Bovendien zijn fossiele verwarmingsketels sinds dit jaar volledig verboden in nieuwbouw. Ook beloven de verschillende overheden in ons land een taxschift van elektriciteit naar aardgas. En dan komt er deze zomer een btw-verhoging van 21 procent voor verwarmingsketels op fossiele brandstoffen. Op Europees vlak zien we dat er een nieuwe Europese koolstoftaks komt, waardoor verwarmen op stookolie of aardgas voor Belgische gezinnen honderden euro’s per jaar duurder zal worden. 

Het uitstel van de btw-verlaging botst opnieuw op stevig wat kritiek. Energie-expert Joannes Layeyne (UGent) spreekt van ‘een straf staaltje disfunctioneel Belgisch energie- en klimaatbeleid. Marc Delghust, postdoctoraal onderzoeker aan de UGent en head of research bij start-up Scone klaagt het stop-and-gobeleid aan. “Dit is niet het signaal dat nodig is. Het ontbreekt aan een duidelijk uitgestippeld en stabiel beleid waardoor het moeilijk wordt om mensen correct te adviseren en mee te krijgen. Terwijl dit gaat om een investeringsbeslissing voor jaren.”

De experts moedigen desondanks aan om steeds de plaatsing van een warmtepomp te overwegen. Ondanks dat het financieel niet de meest interessante keuze is, moet je zo’n investering zien op de lange termijn. Wie vandaag kiest voor een klassieke ketel, moet over tien of vijftien jaar misschien opnieuw verbouwen. Bovendien stijgt de prijs van woningen met een warmtepomp en een goed energielabel sterker dan woningen zonder.

Uitsluiting van aardgasketels wel reeds vanaf 01/07
Pittig detail: de uitsluiting van aardgasketels van 6% btw staat wel al in het ontwerp van programmawet. Vanaf 1 juli zal de aankoop en de plaatsing daarvan buiten het toepassingsgebied vallen van 6% btw bij renovatie van een woning ouder dan 10 jaar. Worden uitgesloten en dus onderhevig aan 21% btw: ‘handelingen die tot voorwerp hebben zowel de levering als de aanhechting aan een gebouw van de bestanddelen of een gedeelte van de bestanddelen van het specifieke gedeelte van een installatie voor centrale verwarming die werkt op fossiele brandstoffen, daaronder begrepen de branders en de regel- en controletoestellen verbonden aan de ketel.’

Bron: De Tijd & cib.be